Conferentie “Contractarbeid uit de Schaduw”
De conferentie “Contractarbeid uit de Schaduw” werd gehouden op 29 mei 2024 in de Kloosterkerk in Den Haag. Demissionair minister Robbert Dijkgraaf hield een voordracht en reageerde op de diverse panelsessies die werden gehouden over Arbeidsmarkt, Cultuur, Onderwijs, Onderzoek en Participatie.
Vooraf aan deze conferentie werd in de Hindoestaanse, Javaanse en Chinese gemeenschappen gepeild welke ervaringen en historische kennis ontbraken in verband met de doorwerking van de geschiedenis van contractarbeid, als vervangend systeem in de overgangsperiode vanaf 1853 en na afschaffing van de slavernij in 1863. Carla Tjon, Christa Wongsodikromo en Pravini Baboeram werden aan het begin van de conferentie geïnterviewd over hun bevindingen in de voorgesprekken.
De voorgesprekken werden voor de Hindoestaanse gemeenschap gedaan door Pravini Baboeram en Bikram Lalhabadoersing. Voor de Javaanse gemeenschap werden sessies georganiseerd door Brandy Sahmoeradi, Melvin Toemin en Christa Wongsodikromo. Melvin Chang, Bernice Tjien-a-Fat en Carla Tjon leidden de gesprekken in de sessies met Surinaamse Chinezen. Een bezoek aan de expositie Snesie in het Atrium Den Haag was een afrondende bijeenkomst waar bezoekers in gesprek kwamen met elkaar, met Carla Tjon van Snesie en Kitlyn Tjin-a-Djie, een van de geportretteerden in de expositie Snesie.
Kitlyn Tjin-a-Djie was bij de conferentie panellid in de sessie over Arbeidsmarkt en Participatie, samen met Shivani Jagroep, zakelijk leidster van de Black Archives, Tikho Ong, projectleider bij discriminatiemeldbureau Radar en Roy Ho Ten Soeng, de eerste burgemeester van kleur in Nederland over discriminatie en uitsluiting. Het gesprek werd geleid door Ivette Forster.
Andere panelleden in de sessie voor Onderzoek, Cultuur en Media waren: historicus Maurits Hassankhan uit Suriname; Matthias van Rossum, bijzonder hoogleraar geschiedenis slavernij, gedwongen arbeid en verzet in relatie tot koloniale expansie aan de Radboud Universiteit; Rita Tjien Fooh, directrice van het Nationaal Archief van Suriname; schrijfster, essayiste Karin Amatmoekrim en Jaswina Elahi van de Adviescommissie Koloniaal en Slavernijverleden van de gemeente Den Haag.
Bijeenkomst “Word je hier wel gezien?”
Chocoladefabriek, Gouda | 10 november 2024
Op zondag 10 november 2024 vond in samenwerking met Rabin Baldewsingh, de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR) een gespreksbijeenkomst plaats in de Chocoladefabriek van Gouda.
De middag was gericht op Surinaamse Chinezen, maar ook open voor anderen. NCDR-directeur Rabin Baldewsingh vroeg de aanwezigen om hem twee punten mee te geven voor het Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme. Op basis hiervan stelt de NCDR beleidsmaatregelen voor aan het kabinet.
“In Nederland hebben we geïnstitutionaliseerde uitsluitingsmechanismen”, aldus Baldewsingh. “Het gaat niet alleen om een gevoel. Er komen meer meldingen van discriminatie en racisme binnen bij de politie en het OM.” Dit soort cijfers vragen om actie.
Het deelnemersveld was divers: een grote groep twintigers en dertigers, een bijna net zo grote groep gepensioneerden en een kleinere groep veertigers en vijftigers. Hun achtergronden waren net zo divers als hun leeftijden. Sommigen zijn geboren in Suriname, anderen in Nederland, China, Indonesië of Maleisië. De meeste aanwezigen wonen in de Randstad, maar enkelen kwamen van verder.
In deelsessies konden aanwezigen kiezen uit thema’s als loopbaan, netwerken en participatie. Waarom is er een achterstand op de arbeidsmarkt? Moet de samenleving veranderen of moet je zelf harder lopen? En wat betekent het als je ‘niet in het team past’?
Er was een duidelijk generatieverschil. Ouderen, die zich in de jaren ’60 en ’70 vestigden, zeiden weinig discriminatie te ervaren en accepteerden grappen en micro-agressie, omdat ze zich als gast aanpasten. Jongeren, hier geboren en getogen, accepteren dat niet en gaan het gesprek aan.
In drie gespreksrondes bespraken de deelnemers onder leiding van tafelhosts hun ervaringen op het gebied van carrière, sociaal leven en maatschappelijke betrokkenheid. Waarom participeren zij relatief weinig in verenigingen, besturen en politiek? Ligt het aan uitsluiting, opvoeding, cultuur of iets anders? De meningen liepen uiteen.
Het bleek moeilijk om het gelaagde probleem te vertalen naar twee concrete beleidsvoorstellen. Toch kwamen er duidelijke lijnen naar voren. Onderwijs moet inclusiever: lesmateriaal moet meer diversiteit weerspiegelen. Ook in sollicitatieprocedures moet verandering komen. Commissies zouden diverser moeten zijn – bijvoorbeeld volgens de “Rooney Rule”, waarbij minimaal één vrouw of iemand met een biculturele achtergrond deelneemt aan de selectie. Zo voorkom je dat ‘de klik’ bepalend is.
De middag verdient een vervolg, waarin één thema dieper wordt uitgewerkt. Baldewsingh: “Dat leidt tot nog treffendere adviezen.” Zijn advies: “Presenteer het niet als een probleem van discriminatie, maar als een oproep tot inclusie.”